หากคุณกำลังจะซื้อคอมพิวเตอร์เครื่องใหม่ และต้องการตรวจสอบว่า Debian มีไดรเวอร์รองรับหรือไม่ บ่อยครั้งที่คุณจะพบว่าผู้ขายไม่ได้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับฮาร์ดแวร์ละเอียดพอที่จะตรวจสอบไดรเวอร์ได้ เช่น บอกแค่ว่ามี Wi-Fi 802.11a/b/g/n แต่ไม่ได้บอกว่าเป็นชิปเซ็ตอะไร ซึ่งโดยปกติถ้าเราไปขอบูตลินุกซ์แล้วสั่งตรวจสอบฮาร์ดแวร์ด้วยคำสั่ง "lspci" และ "lsusb" ก็จะรู้รายละเอียด และสามารถลองโหลดไดรเวอร์ต่าง ๆ ดูได้ แต่ในความเป็นจริง เรามักไม่มีโอกาสได้ทำอย่างนั้น

แต่มีเว็บที่คุณสามารถตรวจสอบข้อมูลได้ คือ Debian GNU/Linux device driver check & report โดยไล่ดูจากฐานข้อมูลยี่ห้อและรุ่นของเครื่องจากเมนูทางซ้ายมือ

หรือถ้าคุณซื้อเครื่องมาแล้ว และเครื่องของคุณยังไม่มีข้อมูลในนั้น คุณก็สามารถบูตลินุกซ์ยี่ห้อใดก็ได้ แล้วสั่ง "lspci -n" (อย่าลืมใส่ตัวเลือก -n) ที่เทอร์มินัล แล้วคัดลอกผลลัพธ์มาแปะในช่องข้อมูลในเว็บแล้วสั่ง "Check" ตัวโปรแกรมเว็บจะนำข้อมูลฮาร์ดแวร์ไปตรวจสอบกับไดรเวอร์ในลินุกซ์ แล้วแสดงตารางสถานะของการรองรับมาให้

การตรวจสอบนี้จะเป็นการแยกตรวจหาไดรเวอร์สำหรับฮาร์ดแวร์ PCI แต่ละชิ้นว่ามีหรือไม่ ซึ่งการมีไดรเวอร์ก็ไม่ได้หมายความว่ามันจะใช้การได้ ยกเว้นว่าเคยมีผู้ให้ข้อมูลเพิ่มเติมมาก่อนแล้วว่าใช้การได้ ในช่อง "Works?" ในตาราง

แต่สำหรับคนที่ยังไม่ได้ซื้อเครื่อง ข้อมูลที่เขาต้องการรู้ก็คือ เครื่องเครื่องนั้นใช้ฮาร์ดแวร์ภายในยี่ห้อไหนรุ่นไหนบ้าง ดังที่กล่าวไปแล้ว

สมมุติว่าใช้เดเบียนรุ่นตั้งแต่ squeeze ขึ้นไป ซึ่งติดตั้ง grub2 เป็นตัวจัดการการบูตอยู่แล้ว

เตรียมการ

1. ที่ต้องใช้คือ thumb drive ที่ฟอร์แมตแล้ว (มีข้อมูลอยู่ก็ไม่เป็นไร ใช้เนื้อที่แค่ 1.44M ดิสเก็ตต์แผ่นเดียว โดยไม่ต้องฟอร์แมตใหม่) สมมุติว่าเมื่อเสียบช่อง USB แล้ว เขาจะเมานต์อัตโนมัติไว้ที่ /media/disk

2. ติดตั้งแพกเกจ

$ sudo aptitude install syslinux dosfstools

3. เตรียมไฟล์อัปเดตไบออสจากผู้ผลิตเมนบอร์ดเอาไว้ให้เรียบร้อย ถ้าไฟล์ถูกบีบอัดเป็นไฟล์เดียว ให้แตกออกมาด้วย archive manager (File Roller) จะมี 2 ไฟล์ที่ต้องใช้ คือไฟล์ EXE สำหรับการรันไฟล์นึง และไฟล์ข้อมูลไบออสอีกไฟล์นึง

ปรับปรุงจาก ทำเครื่องคัดลอกแผ่นซีดีแบบลูกทุ่ง

ทำบนเดเบียน Lenny โดยจะปรับให้สามารถเขียนแผ่น DVD ได้ด้วย มีการเปลี่ยนแปลงสคริปต์เล็กน้อย แต่คราวนี้ขอเขียนขั้นตอนแบบเริ่มใหม่ตั้งแต่ต้น

ถึงแม้ Epson จะมีไดรเวอร์มาให้ แต่ก็เป็นแพกเกจแบบ rpm ของ RedHat ทำให้การติดตั้งยังไม่สะดวกเท่าที่ควร

หน้าเว็บอยู่ที่ Avasys official Epson drivers ซึ่งถ้านำมาแปลงด้วยโปรแกรม alien ก็อาจจะได้ แต่ที่ผมยกมาเป็นตัวอย่าง จะเป็นการปรุงด้วยเดเบียนโดยตรง

ตามตัวอย่าง ผมใช้เดเบียนรุ่น sid ซึ่งใช้ gcc-4.3 นะครับ

ติดตั้งแพกเกจสำหรับปรุง deb และ xsane

$ sudo aptitude install devscripts libsane-dev xsane

เอาไฟล์ซอร์สและแพตช์มาคอมไพล์

$ wget http://lx1.avasys.jp/iscan/2.11.0/iscan_2.11.0-1.tar.gz
$ wget http://aur.archlinux.org/packages/iscan/iscan/iscan-gcc43-fix.patch
$ tar zvxf iscan_2.11.0-1.tar.gz
$ cd iscan-2.11.0/
$ patch -Np0 -i ../iscan-gcc43-fix.patch
$ debuild -us -uc

จะได้ไฟล์ .deb ต้องติดตั้งด้วยพารามิเตอร์เพิ่มเติม เพราะแพกเกจนี้ ขัดกับแพกเกจ libsane-extras

จะรีไซเคิลเครื่องเก่า มาทำเครื่องคัดลอกซีดีเพื่อถวายวัด ถ้าซื้อเครื่องคัดลอกซีดีตัวจริงใหม่ราคาประมาณหมื่นเศษ ของเราใช้รีไซเคิลเอา ราคาไม่เกินสองพันบาท (คิดเฉพาะอุปกรณ์ที่ซื้อใหม่)

สเปคเครื่องเก่าคือ Celeron 850MHz (เครื่องตรวจสอบได้ 600MHz), RAM 128MB, HD 8G (เป็น /dev/hda) ลงทุนซื้อใหม่คือ CD-Writer 3 ตัว ตัวละ 630 บาท เนื่องจากจะไม่มีจอภาพ จึงจะใช้เสียงเป็นตัวแจ้งสถานะ

จะทำให้มีการทำงานคือ

โมเด็มตัวนี้ใช้ชิปเซ็ตของ SmartLink (sl-modem) โมเด็มตัวอื่นที่ใช้ชิปเซ็ตเดียวกันก็สามารถใช้วิธีเดียวกันได้ครับ

สมัยก่อนไดรเวอร์ตัวนี้มีปัญหามาก ว่าติดตั้งแล้วมักจะมีปัญหากับเคอร์เนล ไม่ว่าจะเลือกใช้ ไดรเวอร์ของโมเด็มเอง หรือของ ที่เขาเขียนสำหรับลินุกซ์โดยเฉพาะ ก็ตาม

แต่ปัจจุบันมีแพกเกจ module-assistant ทำให้การติดตั้งง่ายขึ้นมาก

กับ Etch ผมทดสอบกับเคอร์เนล 2.6.17 ไม่ผ่าน แต่กับเคอร์เนลปัจจุบันคือ 2.6.18 ผ่านเรียบร้อยครับ

Zyxel Prestige 630-11 เป็นโมเด็มรุ่นบุกเบิกของยุค adsl รุ่นแรก ๆ เดี๋ยวนี้หลายท่านคงหันมาใช้เราเตอร์กันหมดแล้ว (ผมขออนุญาตบันทึกไว้หน่อยนะครับ เพราะโมเด็มของผมเริ่มรวนเรมากแล้ว เดี๋ยวไม่มีโมเด็มจริงในการทดสอบ)

การใช้โมเด็มแบบ usb มีข้อดีเหนือการใช้ผ่านเราเตอร์ตรงที่ว่า ถ้าเราทำเว็บไซต์เองหรืองานอื่นที่ต้องติดต่อกับเครือข่ายภายนอก เราสามารถควบคุมเครื่องเราได้เต็มร้อย ไม่เหมือนการใช้งานผ่านเราเตอร์ที่ต้องทำแบบอ้อม ๆ หรือต้องใช้การแฮ็กเฟิร์มแวร์ของเราเตอร์ แต่ข้อเสียคือหาไดรเวอร์ยาก